- 01/06/2020
Beyaz una alternatif arayan kişilerin ilgisini çeken ve pek çok kişide siyez unu nedir ya da ne işe yarar diye merak uyandıran bu un çeşidi, siyez buğdayından üretilir. Protein bakımından modern buğdaya göre daha zengin olan siyez buğdayı tek başakçıklı yapıya sahiptir. 12 bin yıllık geçmişi bulunan siyez buğdayı, buğday çeşitlerinin atasıdır. Çünkü tarihte ilk ekilen tahıllardan biridir.
Siyez buğdayı Türkiye’de başta Kastamonu olmak üzere Edirne, Tekirdağ ve Erzincan illerinde yetiştirilir. Dünya genelinde ise Almanya, İsviçre, İtalya, Yugoslavya, Fas, Balkan ülkeleri, İspanya ve Fransa’da tarımı yapılır. Siyez buğdayı, işlenmesi zor olan bir buğday çeşididir. Bu nedenle özel buğday taş değirmenlerde öğütülür.
Geçmişten günümüze kadar olan süreçte genetik yapısının değişmemiş olması, siyez buğdayını diğer buğday çeşitlerinden ayıran en önemli özelliktir. Siyez buğdayı soğuk hava koşullarına karşı dirençlidir.
Onbinlerce yıllık geçmişiyle tarihe adeta meydan okuyan siyez unu faydaları şu şekilde sıralanabilir:
1. Besin Değeri Bakımından Zengindir
Siyez unu; lif, A, B ve E vitamini bakımından zengindir. Bunun yanı sıra içeriğinde selenyum, fosfor, magnezyum, folik asit ve demir mineralleri bulunur. Siyez unundan yapılan ekmek, klasik buğday ekmeğine göre daha besleyici, daha doyurucu ve sağlıklıdır.
2. Glisemik İndeksi Düşüktür
Siyez ununun glisemik indeksi beyaz undan daha düşüktür. Bu sayede siyez unundan yapılan ekmek kısa sürede acıkmaya neden olmaz. Kan şekerini aniden yükseltmeyen ve uzun süre tok tutan siyez unu, diyetisyen ve doktora danışmak koşuluyla diyabet hastaları tarafından tüketilebilir.
3. Metabolizmanın Çalışmasını Hızlandırır
Siyez unu kalori bakımından değerlendirildiğinde beyaz una göre daha düşük kalorilidir. Ayrıca lif ve protein zengini olduğu için metabolizmanın hızlandırılmasında etkilidir. Kilo vermeye yardımcı olan siyez unu zayıflamayı hedefleyen kişiler tarafından tüketilebilir.
4. Folik Asit Zenginidir
Folik asit bakımından zengin olan siyez unu hamilelerin tüketmesi için idealdir. Folik asidin yanı sıra vitamin ve mineral zengini olan bu un, anne sütünün artırılmasına da yardımcı olur.
5. Sindirim Sistemini Düzenler
Zengin lif içeriği sayesinde siyez unu sindirim sisteminin düzenlenmesinde etkilidir. Sindirimi son derece kolay olan bu un, kabızlık ve mide şişkinliği gibi sorunların oluşmasını engeller.
6. Kolesterol İçermez
Siyez unu, kolesterol içermez. Bu nedenle kolesterol problemi olan kişiler doktora danışarak siyez unundan yapılan ekmeği kullanabilirler.
7. Doymamış Yağ Zenginidir
Doymamış yağ, kalp ve damar sağlığının korunmasında etkilidir. Bu un çeşidi doymamış yağ bakımından oldukça zengindir. Doymamış yağ asitleri hem sindirimi hem de kilo vermeyi kolaylaştırır.
● Siyez unu kompleks karbonhidrat içerdiği için besin değeri bakımından zengindir.
● Siyez unu gluten içerir fakat beyaz una göre gluten zinciri daha kısadır.
● 100 gramlık bir siyez unu yaklaşık olarak 340 kalori civarındadır.
● 100 gram siyez ununda yaklaşık 9,72 gr lif, 0.09 mg E vitamini, 32 mg kalsiyum, 1,78 gr yağ ve 12 gr protein bulunur.
● B1, B2 ve B12 vitaminleri bakımından zengindir.
Siyez unu, ek gıdalara geçmiş 6 aydan büyük bebeklere verilebilir fakat 6 aydan küçük bebeklere verilmesi tavsiye edilmez. Bunun yanı sıra düşük gluten içeriğine sahip olsa da çölyak hastalığı ve gluten alerjisi bulunan bebeklere verilmemelidir.